Forum Hafızoğlu

18 yıldır evliyim. Bu müddet zarfında karımın yüzüne nadiren gülmüş, onunla nadiren sohbet etmiştim. Ters, aksi bir adam olarak şöhret kazanmış bulunuyordum. Bir arkadaşımın tavsiyesi üzerine harekete geçtim. Ertesi sabah saçlarımı tararken suratımın asıklığına dikkat ederek kendi kendime, "bu asık suratlılığı defedeceksin, gülümseyeceksin ve bu işe hemen şimdi başlayacaksın" dedim.
Sabah kahvaltısı için sofraya oturduğum zaman eşime nazik bir tonla "hayırlı sabahlar, hanımcığım" dedim ve bu sözleri tatlı bir tebessümle kuvvetlendirdim. Kadıncağız yıldırım çarpmışa döndü ve bocaladı.
Kendisine bundan böyle benden hep ılık tebessümler göreceğini söyledim ve sözümü tuttum. Böylelikle yuvamıza o kadar neşe ve saadet geldi ki tarif edemem.
Şimdi işime gitmek üzere evimden çıkarken, asansörcü çocuktan tebessümle karışık bir "selâm"ı esirgemiyorum. Kapıcıyı gülümseyerek selâmlıyorum. Para bozdurmak icap ettiği zaman sarrafa tebessüm ediyorum. Borsada bu ana kadar tebessüm ettiğimi bir kerecik olsun görmemiş olanlara gülümsüyorum. Ve onlar da derhal tebessümüme tebessümle mukabelede bulunuyorlar. Bana şikâyete, içini dökmeye gelenleri neşe ile karşılıyorum; kendilerini dinlerken tebessüm ediyorum ve görüyorum ki anlaşmak daha kolay oluyor.
Tebessümün bana her gün yüzlerce dolar getirdiğinin farkına vardım. İtiraf edeyim ki bütün bunlar hayatımda büyük bir inkılap yaptı. Şimdi ben artık büsbütün başka bir insan; daha mutlu, daha müreffeh, dostluk ve saadet bakımından daha zengin bir insan oldum."(Carnegie)
Bu sözler New York borsasının ileri gelenlerinden, ünlü borsacı Steinhardt'a aittir.
Gülümseme, insanın sosyal münasebetleri sırasında yaptığı bir harekettir. Bu hareket, sözlerden daha yüksek bir sesle konuşur. Ve bir gülümseme "ben sizi seviyorum; beni mutlu ediyorsunuz; sizi görmekle bahtiyarım" der.
Bir Çin atasözü şöyle der: "Güleryüzlü olmayan bir adam dükkân açmamalıdır."
İnsana hiçbir masraf yüklemeyen, çok kısa bir anda meydana gelen, gösterilmedikçe hiçbir işe yaramayan ve insanlarla münasebetlerimizde çok mühim bir yer tutan gülümsemenin, içtimaî gücünün yanında bir de tıbbî gücü vardır. Gülümsemenin birçok tıbbî faydası bugün ilmen sabittir.

Beynimiz ve Tebessüm
Niçin tebessüm eder veya güleriz? Kendi kendimizi gıdıklayınca niçin gülmeyiz? Mizah duygusu beynimizin hangi kısmında yer alır? Bunlar gibi birçok soru, bu konuda fazla araştırma yapılmadığı için henüz cevaplandırılamamıştır. Gülmek ve kahkaha klinik bir hâdise olmadığı için, bu konuda fazla çalışma yapılmadığı düşünülmektedir. İnsanlar fazla tebessüm ettikleri ve mutlu oldukları için doktora gitmezler. Ancak bazı insanlar gülme krizleri yüzünden doktora başvurmaktadırlar. Beyinde bazı bölgelerin hasar görmesi sonucu, kontrol edilemeyen gülmeler oluşabilmektedir. Bazı epilepsi (sara) tiplerinde de aşırı gülmeler olabilmektedir.
1962 yılında Tanganika'da bir okulda bir kızda gülme krizi başlar. Kısa bir sürede bu kriz bütün okula yayılır. Bulaşıcı bir hastalık gibi yayılan bu kriz yüzünden okul üç hafta süreyle tatil edilir.
Nature dergisinin 1998 yılında yayımlanan 391. sayısında "Elektrik Akımı Kahkahayı Uyarır" başlıklı bir makalede beyin ve gülme ile ilgili bilgiler kamuoyuna sunulur.
16. yy'da bir kızın beyninin bir kısmı epilepsi yüzünden çıkarılır. Ameliyat sırasında doktorlar kızın beyninin serebral kortex (beyin kabuğu) denilen kısmında bir bölgeyi elektrik akımıyla uyarırlar. Sol üst frontal gyrus adlı 2x2 cm boyutundaki saha her uyarıldığında, kız daima gülmektedir. Beynin bu bölgesi motor (hareketle ilgili) bölgedir.
Makalenin yazarlarına göre beyinde mizah ile ilgili üç bölüm vardır.
1- Mizahın hissî kısmı ile ilgili bölüm: Gülmenin olması için bir tetikleyenin olması lâzımdır. Mizahî bir hâdise mizah duygusunu uyandırabilir. Beyinde duyguların merkezi de limbik sistemdir.
2- Mizahın düşünme kısmı ile ilgili bölüm (Cognitive part): Mizahın, mizah olarak algılanması için gerekli olan bölümdür. Yani bu bölüm olmazsa yapılan bir lâtife, espri olarak algılanmaz.
3- Gülümsemenin olması için yüz kaslarını çalıştıran motor bölüm: Kaslar, kasları çalıştıran sinirler ve sinir bağlantılarından müteşekkildir.
Bu çalışmalara rağmen hâlâ beyin-gülümseme münasebeti hakkında çok az şey biliyoruz. "Gülümseme nedir? Niçin gülüyoruz? Gülerken beynimizin içinde neler oluyor?" gibi soruların cevabını tam olarak veremiyoruz.