Evvel
Evvel
: Herşeyin
ilki olan
Al-Awwal : The
First.
Cenab-ı
Hak buyuruyor:
"O Evvel'dir, Ahir'dir,
Zâhir'dir,
Bâtın'dır." (Hadid, 3)
Cenab-ı Hak yaratmayı başlatan ve
sürdürendir. Bütün mükevvenatı var eden, bütün nesne ve olayları
icad
edip ortaya çıkarandır. Her şeyden evveldir. Bir evveli, bir
öncesi
yoktur.
Başlangıcı yoktur ve her şeyin ilkidir. Çünkü
varlıkların hepsinin başlangıcı ve hepsini ortaya çıkarandır. Ve son,
hepsinin
yok olmasından sonra O, bâkidir
"O'nun
zâtından başka her şey helak olacaktır..." (Kasas,
88)
"Yer
yüzünde bulunan her canlı yok olacak, ancak azamet ve ikram sahibi
Rabbinin zâtı bâki kalacak ." (Rahman, 26-27)
âyetlerinin
ifade
ettikleri mânâya göre varlıkların hepsi helak ve fenâya gider ve
gidebilir,
ancak O, kalır. Bütün yaratıkların, varlık sebepleri ortadan kalkınca
esasen
helak edilirler ve yok olurlar. Sonra bütün işler ona döndürülür.
Binaenaleyh
O, hepsinden evvel olduğu gibi, hepsinin gayesi ve varlığın sonudur.
Binaenaleyh O'nun için ne yalnız Evvel ve de yalnız Ahir diye
hükmetmemeli,
"Evvel ve Ahir" demelidir. (2)
Allah Teâlâ, başlangıcı olmayan evvel, sonu olmayan Âhir'dir. O, her
şeyden
önceki Evvel'dir, her şeyden sonraki Âhir'dir. O, var etmede ve
yaratmada
Evvel, hidayete ve başarıya erdirmede Âhir'dir. O, kalplerdekini bilen
Evvel,
ayıp ve kusurları örten Âhir'dir. Başlangıç ilk olarak Allah'la
başladı, son
olarak dönüş yine O'nadır. (3)
Bu İsmi Bilmenin Faydası
Allah'ın Evvel olduğunu bilmek, sadece sebeplere bakmaktan, bunlar
üzerinde
durup düşünmekten kurtulmamızı ve daha geniş düşünmemizi sağlar. O'nun
salt
lütuf ve ihsanına ve merhametine bakmamıza yardım eder. Hiçbir varlığın
herhangi bir katkısı olmadan O'nun bize sayısız nimetler verdiğini
düşünmemizi
sağlar. Mutlak yokluğun olduğu bir ortamda bütün varlığı yarattı. Bütün
varlıklar yok iken, adı dahi zikredilmezken O, her şeyi
bizim
için hazırladı. Bize güç ve kuvvet verdi, varlıklar için sebep-sonuç
kanunu
koydu. O'nun varlığı hiç bir vesileye bağlı değildir. Allah'ın Evvel
ismini bu
şekilde anlayan O'na mutlak manada muhtaç olduğunu bilir. Bütün
içtenliği ile
O'na ibadet etmesi gerektiğini daha iyi anlar. (3)
'Evvel' ve 'Ahir'in yarattıklarının
bir başı
ve bir sonu vardır. Yaşımız kadar yaşıyoruz ve bizi ilk defa
getiren, son
defa götürüyor. Yani O'ndan geldik O'na dönüyoruz. Öyle ise
O'na
yaraşır işler yapalım. Hayırlı hizmetlerde ilklere imza atalım.
Kaynaklar
1)
Calligraphy,
The Most Beautiful Names, Tosun Bayrak, Threshold Books,
1985
2)
Elmalı Tefsiri, Hadid
3)
Esmâ-ül Hüsna, Karınca Yayınları, Nisan 2004
4)
Mecmuatul
Ahzab, Büyük Dua Kitabı, Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevi, Denge Kitabevi
Yayınları