Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri Batman da yaşayan âlim ve evliyanın en büyüklerindendir. İnsanları Hakk’a davet eden, onlara doğru yolu gösterip onları hakikate kavuşturan ve kendilerine Silsileyi Aliyye denilen büyük âlim ve velilerin otuz altıncısıdır.
Tasavvuf mütehassıslarının üstadı Müslümanların gözbebeği Seyyid olup Hz. Ali Efendimizin soyundandır. Hicri 1332 de Batman’ın Beşiri köyünde daha annesinin karnında iken babası Seyyid Hâlid’i ziyarete gelen Bağdatlı Seyyidler Seyyid Ali, Seyyid Muhammed Hazretleri annesi onlara hizmet ederken şu anne karnındaki çocuğa bir selam verelim dediler. Ziyaretleri bittikten sonra Bağdat’a döndüler ve aradan tam 7 yıl geçtikten sonra aynı Seyyidler Zilân dergâhına geldiklerinde bir çocuk sohbet ediyordu. Selam verdiler, çocuk onlardan iki selam aldı. Seyyidler çocuğa “Ey çocuk biz sana bir selam verdik, sen bizden iki selam aldın bu nedendir” o zaman çocuk olan Seyyid Kasım Hazretleri “sizden aldığım birinci selam şimdi verdiğiniz ikinci ise ben anne karnında iken verdiğiniz selamın karşılığıdır” diye buyurur. Eğer ben İsa (AS) ‘dan hayâ etmeseydim anne karnında selamınızı alırdım.
Seyyid Kasım Hazretleri 7 yaşındayken Kur’an-ı Kerimi ezberledi. Ve Şafi mezhebi fıkıh ve beşeri ilimlerinde büyük bir âlim olan babası Seyyid Halid Hazretlerinin yanında 40 yaşına kadar tasavvuf ilmini aldı. 1953’de seyri sülüğünü tamamlayan Seyyid Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri Mürşidi Kamil ve Rabbani ilmine sahipti. 23 sene insanları Hakk’a davet edip irşâd etti. 63 yaşındayken 1977 Şubatının yedisinde Batman ve Beşiri arasındaki Kanireyol’da Mevlana Seyyid Halid’in yanına türbesi yapıldı. Ömrünü hep İslam’a hizmet etmekle geçirdi. İnsanların doğru yola kavuşması için çaba gösterdi. Geceleri uyumaz sabahlara kadar ibadet ile ve Cenabı Hakk’a bütün kalbi ile yalvarmakla geçirirdi. Gündüzleri talebelerine ders verirdi. Sünnet olduğu üzere öğleleri bir miktar kaylule yapardı. Ömrünün sonuna kadar müritleri ile sohbet ederdi. Seyyid Muhammet Kasım-i Zilan Hazretleri “zahirden önce batınınızı temizleyin, gurur kibir haset ve bu gibi kötü huylardan kalbinizi muhafaza ediniz” diye buyururdu.
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri hasta kalplere şifa olan pek kıymetli kerametleri vardır. Bunlardan bazıları şunlardır;
“Ey müridlerim önce içinizdeki nefis denen ejderi öldürün, yüzünüzü toprağa sürün, hata ve isyanı kabul ve itiraf edin ve işlediğiniz hata dolu ibadetlerinizin yüzünüze vurulmasından korkun. Allahu Teala kullarının kalbine nazar eder o halde ey insanlar kalbinizi temiz ve pak tutunuz, onu cilalandırınız, güzel tutup parlatınız. Orada yalnız doğruluk ve ihsan bulunsun.”
İhvan olmak isteyen birine; “ey oğlum tövbe etmek istersen bu hususta laubali olma yani hem dilinle hem de kalbinle tövbe etmeli hem haramları hem de yasak olanları yapmamalısın. Tövbe nasıl olur bilir misin kulun kalbini ’tan başka bir şeyle meşgul etmemeye tövbe etmesiyle tövbesi makbul olur. Hak Teala Hazretlerinin izzeti ve celali için yemin ederim ki Kur’an-ı Azimüşşan’da her harfin kendine has manaları vardır ki ins ve cin tasvir etmekten acizdir. Yaratılmışların hepsi bir araya gelse yalnız bir harfinin manasını çözmeye güçleri yetmez.”
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri bir gün ihvanlarına; “ neyi emretmişse onu işlemenizi, neyi nehyetmişse onlardan kaçmanızı tavsiye ediyorum” diye buyuruyordu.
“Seven sevilir, hor gören hor görülür. ’a itaat edene insanlarda itaat eder. İlim kulluğun gerçek manasını anlamak ve Allaha tam kulluk etmek içindir. Gıybet yalancıların meyvesi, fasıkların ziyafeti, kadınların sakızıdır.”
Cenabı Hak şu kimseleri sever; “İffetli ve kalbi temiz olanı, elini fenalıktan, bedenini ve dilini gıybetten ve lüzumsuz sözlerden koruyanı, edep yerine sahip olanı, iyilik, ikram ve ihsana koşanı, daima ’ı hatırlayanı, affetmeyi seveni sever. Kişinin Rabbine kavuşması onun uğrunda vücudundaki yağların eriyip ciğerlerinin parçalanmasıyla olur. Kalbin fani arzularına karşı meyletmemesi lazımdır ki; ancak bu şekilde olduktan sonra aradan perdeler kalkar, perdeler kalkıncada ilahi hitap buyrulur. Levh-i Mahfuzdaki işaretler okunur pek gizli manalar bile kendiliğinden çözülür.
“Ey müritlerim bizim yolumuzun esası zaruri olanla yetinmektir. Sonsuz saadeti arzu ediyorsanız ’u Tealadan başkasına mute olmayınız, bizim tasavvufa girenin gıdası Kanaat ve ihlâs ile gözyaşı akıtmaktır. Mutlaka kalbe acıma duygusu gelene kadar oruç tutmaktır. İşte o zaman insan kalbi huzurla ibadetlerini yapar Kur’an-ı Kerim’in ayetlerinin manalarını anlayıp ondan istifade eder, tasavvuf yoluna girmiş olan müritlerimin sermayesi muhabbet ve teslimiyettir. Muhalefeti bırakıp Seyyidin bütün emirlerini, onun arzu ettiği şekilde yapmalısınız. Müritler Seyyidin müsaadesi olmadan konuşmamalıdır. Eğer Seyyid orada hazır değilse manevi olarak ondan müsaade istenmelidir. Zira her bakımdan haberi olan Seyyid müritlerinin bu şeylere riayet ettiğini görünce onu çok sever kısa zamanda hedefine ulaştırır.
“Bir kimse dinimizin emir ve yasaklarına uymazsa benim öz evladım dahi olsa onu benim evladım olarak kabul etmem. Her kim dinin emir ve yasaklarına uyar ilimle amel ederse en uzak memlekette olsa bile o benim öz evladımdır.” Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri; Bir konuşmasında şöyle buyurdular; “hiçbir kimse bütün insanları sevip şefkat göstermedikçe ve ayıplarını örtmedikçe kemale eremez. Olgun bir insan olamaz.”
Kasım Baba şöyle buyurdu; “-u Tealaya muhabbetle vesile ol ki yerdekiler ve göktekilerde sana muhabbet etsin. -u Tealaya itaat et ki insanlarda, cinlerde sana itaat etsin. Cenabı Hakk’a muhabbet ve itaat edene -u Teala ikram ve ihsanlarda bulunur. Sular dönüp yol olur, hava emrine amade olur. Yine Kasım baba buyurdu ki uygun olmayan yerlere gitmekten çok sakın oralara girip çıkanlardan kendini sakın. Müslüman kardeşlerinde yersiz bir şey görürsen ona iyi muamele et, iyi geçin onun durumuna düşmekten kaçın. Senin en iyi en yakın dostun özü sözü doğru olandır. O böyle kaldıkça onu koru.”
Seyyid Muhammed Kasım Hazretleri şöyle buyurdular; “ey evlatlarım ömrümüz her geçen gün azalmakta, acele ediniz ecel her geçen gün yaklaşmaktadır. Bir gün bu üstünde yaşadığımız dünya duracak kıyamet kopacaktır. Her gün amel defterinizi hayırlı işlerle doldurmaya bakın. Böyle yapanlara müjdeler olsun amel defterini yasaklarla dolduranlara yazıklar olsun. Vaktinizi israf etmeyiniz. Zamanınızı boşa geçirmeyin, değerlendiriniz. Yoksa pişman olursunuz. Eğer duanızın kabul olmasını istiyorsanız helal yiyiniz ve Müslüman kardeşlerinizin hakkında yersiz söz söylemekten dilinizi tutunuz” buyurdu.
Kasım Baba Hz. Bir sohbet meclisinde bulunuyorlardı. Şehrin ve civar illerin gelenleri ordaydı. Oturanlardan bir kaçı aralarında konuşuyorlardı. İçlerinden biri “bu devirde hiç evliya yoktur” dedi. Kasım-i Zilân Hazretleri bu söyleneni duydu. Ve sebebini sordu. O da “hiç” dedi. Bunun üzerine Kasım Baba “hemen tövbe et sakın bundan sonra böyle bir şey aklından geçirme; zira âlemin ayakta durması evliya iledir. Onlar olmazsa bütün dünya alt üst olur.” O kişi Kasım Baba Hazretlerine; “doğru söylüyorsunuz bu fakir bunu inkâr etmiyor lakin görünüşe göre böyle birisi yoktur” dedi. Kasım Baba sukut etti. O kişi o anda yere düştü ve yuvarlanmaya başladı. Oradakiler bu kişiyi kaldırıp götürdüler. Sabah erkenden bu kişi tövbe etti ve tam bir muhabbetle Seyyidin huzuruna geldi ve özür diledi. Kasım Baba bu kişiye şefkatle muamele etti ve buyurdular ki; “rahat ol bundan sonra evliya için uygun olmayan söz sakın ha söyleme. Eğer dalgınlıkla ağzından uygunsuz söz çıkarsa tövbe et evliyalardan yardım iste” buyurdu.
Kasım Baba Hazretlerinin dergâhı hidayet ve ihtiyaç sahiplerinin sığınabildiği, dergâha gelen muhtaçların işini görüldüğü, hastaların şifa, dertlilerin deva bulduğu bir mekândı. Ahlakı Muhammed ile ahlaklanmıştır. Haya gibi üstün sıfatlarda Hz Osman’a benzemiştir. Cömertlikte engin bir deniz gibiydi. Tasavvufta 12 tarikatın yüksek yoluna mensuptu.
Kasım Baba hazretlerinin sohbetlerinde bulunmak için uzak yerlerden kalkıp gelenler olurdu. Gelenlerin çoğu onun veli bir zat olduğunu bilirler ve onun sohbetlerinden istifade ederlerdi. Dergaha gelen birisi aklından bir şey tutup, bana bunu şunu ikram etsinler diye kalplerinden geçirir ve birbirlerine söylemez. Tuttukları şeylerin hepsi mevzu olan ve bulunan şey olurdu. Gelenlerin arasında itikadı bozuk bir kimse vardı. Arkadaşlarına eğer gerçekten Seyyid hazretleri evliya ise bana bu ayda bulunmayan bir kavun versin, eee bu mevsimde kavun bulunmaz ama bakalım bilecek mi? Arkadaşları ona böyle yapmamasını söylediler ama o hiç aldırmadı. Nihayet Seyyidin huzuruna vardılar. Seyyid Kasım onlara “buyurun oturun” dedi. Nihayet Seyyid onlara niyet ettikleri şeyi ikram etti. Sonra o bozuk itikatlı kimseye geldiğinde ona da “ey oğul sen bu mevsimde bulunmayan bir kavun istedin inşallah o da az sonra gelir” dedi Bu sırada müritlerinden biri bir iş için uzak bir yere gitmişti ve oradan dönüyordu dönerken vakti geçtiği için ikram olsun diye Seyyid hazretlerine bir kavun alıp getirmişti. Bu arada Seyyidin huzuruna vardı kavunu Seyyid hazretlerine sundu. Seyyid hazretleri de kavunu alıp o bozuk itikatlı kimseye uzattı. Bir müddet sonra gitmek için izin istediler. Seyyid izin verince oradan ayrıldılar dışarı çıktıktan sonra herkes onun büyük bir zat olduğundan hürmetle bahsederken o kavunu alan kişi yine alaylı konuşmaya başladı. Arkadaşları onu ayıpladılar ey kafasız tövbe et yoksa rezil ve helak olursun dediler. Böyle bir mürşidi Kamil zat için uygun olmayan sözler söyleme dediler fakat o kimseyi dinlemedi bozuk sözler söylemeye devam etti. Nihayet bu hadiseden sonra hastalandı gün gün hastalığı arttı hiçbir ilaç fayda vermedi sonra herkese ibret olacak şekilde vefat etti. Bu olay Batman ve çevresinde anlatılır.
Bir gün dergâha bir kız çocuğu getirdiler, çocuk çok hastaydı. Seyyid Hazretleri o sırada abdest alırken -u Teala tarafından kalbine ilham geldi hastanın sahibine buyurdu: abdest suyundan arta kalanı içsin ve suyun geri kalanını çocuğa içirsinler. -u Tealanın izniyle hemen orada şifa buldu.
Seyyid Kasım Hz bir gün Mardin’e sohbet için müritleriyle gitmiştir. Orada sohbet ederken yanlarına bir iki kişi geldi Seyyidin elini öptü Seyyid hazretleri bu iki kişiyi hiç tanımıyordu. Seyyid Hazretleri bu kişilerin halini hatırını sordu sonra gelen kişi şöyle dedi: “Efendim ben cinlerdenim burası bizim kaldığımız yerdir. Sizin müridiniz olmak feyiz ve bereketinizden istifade etmek istiyorum sizin gibi yüksek bir zat bekliyorduk ve sizi çok sevdik. Cinin bu sözlerini dinleyen Seyyid Kasım onun arzusunu kabul edip sohbetlerinde bulunabileceğini böylece arzu ettiğine kavuşabileceğini söyledi, daha sonra ki sohbetlerinde bu cin ve arkadaşları katıldılar Seyyidin sohbetlerini dinlediler Bu gelenleri Seyyid Kasım’dan başkası göremezdi.
Seyyid Hazretleri ölümüne yakın bazı halifeleri ve vekillerine cinleri görmeleri ve konuşmaları için müsaade etmiştir. Seyyid Kasım Hazretleri çok büyük bir veliydi. Üstadı ve babası Seyyid Mevlana Hâlid-i Zilan Hazretleri buna en güzel delil idi. Gayet vakarlı heybetli bir zattı. Müritleri yetiştirmesi manevi olarak terbiye etmesi -u Tealaya kavuşmak arzusunda bulunanlara pek güzeldi. Seyyid Hâlid pek çok Seyyidler yetiştirdi. Çokta kerametleri görülmüştü. Seyyid Mevlana Hâlid-i Zilan Hazretleri vefatından önceki son sözleri şöyledir: “Silsileyi aliyye ismi verilen büyük velilerden otuz altıncı zatı görüyorum. Bu yüksek hanedanın mak..... oturmak bizden sonra size verildi. Önceki hastalığım esnasında görmüştüm ki siz bizim makamımıza oturmuş kayyumluk size verilmişti. Teveccühü ve kabiliyeti ile bizden sonra bu dergahı Seyyid Muhammed Kasım-ı Zilan a bırakıyorum” buyurdu.
Seyyid Kasım Zilan Hazretleri babası Seyyid Hâlid ten devraldığı tasavvufi icazetleri sırası ile şunlardır. Sessiz Haf’i zikirli : Tayfuriye, Yeseviye, Madariye Bektaşiye Ahmediye Ahrariye Müceddidiye Halidiye Nakşıbendiye
Sesli cehri zikirli tasavvufi icazetleri: Kadiriye Şaziliye Çeştiye Seddariye Söhreverdiye Cühraverdiye Bedeviye Mevleviye ve Rufaiye.
Seyyid Kasım-i Zilan Hazretleri babası Seyyid Mevlana Muhammed Hâlid-i Zilan Hazretlerinden tasavvufi icazetlerin tümünü aldıktan sonra irşad vazifesi ile Batman’ın Binatlı köyüne gitti. Bu arada yöre halkı ve sevenleri Hazret-i Sultan’ı ziyarete giderler. Hazreti Sultan ziyaretine gelenlere; “artık bende bir şey yok, bende oğlum Seyyid Kasım-i Zilan’dan himmet bekliyorum, hepsini oğlum Seyyid Kasım aldı. Cenab-ı Zülcelal (c.c.) hepsini oğlum Seyyid Kasım-i Zilan’a verdi. Bu yüzden sizler oğluma gidiniz” buyurarak Seyyid Kasım-i Zilan Hazretlerinin de babasını yetiştiren veli unvanının Kasım-i Zilan Hazretlerinde olduğunu belirtmiş, Kasım Baba’nında “MEVLANA” mak..... ulaştığını beyan etmiştir. Bu yüzden Seyyid Kasım-i Zilan Hazretlerine “Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan” denilmektedir.
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan hayatı boyunca kimseden bir şey kabul etmedi. Bazı Seyhler gibi mal toplama zenginlik peşinde koşmayı sevmezdi. Evi ve dergâhı kerpiç duvardan yapılmıştı. Evinin üstü çil kamış, altındaki sergisi hasırdandı.
Bir gün zengin bir kişi Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretlerine gelip “ey efendi ben zengin bir kimseyim sizlerin her ihtiyacını karşılamak isterim” der.
Seyyid Kasım Baba “ey kardeşim; olabilir ama şartlarım vardır.
Bana verdiğin için malın noksanlaşırsa veya
Hırsız gelip mallarını çalarsa,
Yahut ta vazgeçersen,
İlerde bu fikrinden dönersen veya
Vefat edersen, bir gün ani olarak nafakasız kalırsan o zaman ne olacak?
“Bütün bu hususlarda beni temin edersen derhal senin teklifini kabul ederim”.
Zira bana öyle bir zat rızkımı verir ki
Bütün bu hususlarda kefildir.
Kendi bir zat saçar insanlar mahlukatın hepsine,
Yine de bir zarar gelmez onun haznesine
Her canlının rızkını verir fazla fazla
Yine haznesinden azalma olmaz asla
Hem o kadar çoktur ki şefkat ve merhameti
Kulları yapsa her türlü kabahati
Buna rağmen bakmayıp isyankar hallerine
Kesmez rızıklarını devamlı verir yine
Ayrıca ölümü de yoktur.Böyle kuvvetli kefili bırakıp başkasına mı gideyim?Her ayıp ve kusurdan uzak olan Rabbimi bırakıp başkasına gitmem akıl işi mi?Hem de onun aciz bir kuluna”…..
Zengin bu sözleri dinleyince çok mahcup ve pişman oldu.Ve bu zengin zat hemen teslim oldu.
her şeyin özünü Kasım Bana 4000 hadisten 400 tane, bunların içindende şu 4 taneyi seçmiştir:
1)Kalbini bir kadına bağlama,bugün senin yarın başkasının,eğer kadına itaat edersen cehenneme gidersin.
2)Kalbini mala bağlama zira mal sana emanettir bugün senin ise yarın başkasınındır.Başkasının malı için kendini yorma başkasına hoş gelir fakat günahı sanadır.Eğer kalbini mala bağlarsan -u Teala’nın haşlarını gözetemezsin.Kalbine fakirlik korkusu girer ve şeytana itaat edersin.
3)Herhangi bir hususta kalbine de bir sıkıntı olursa o şeyi terk et,zira mü’minin kalbi şahit yeridir.Kalp şüphelilerden sıkılır helal de ise sukut bulur.
4)Bir işin makbul olacağı hükmüne varmadan o işi yapma!!
Evliyanın büyüklerinden Seyyid Muhammed Kasım-ı Zilan Hazretleri Batman’ın köylerinden birine uğramıştı.Köylülerden biri Seyyid Kasıma bu köyde büyük bir alim var.Herkes ona saygı duyar.O zat çok hasta olup ayrıca benim babamdır hep yatıyor ayağa kalkamıyor Seyyid Kasım baba bu kişinin derdini dinledikten sonra hastayı ziyarete gider ve onun bozuk itikatlı olduğunu anlar.Ve şöyle buyurdu;Şifa bulup kalkarsan rücu edecek misin?Hasta olan adam eğer şifa bulursam köy halkı ile birlikte sana tabii oluruz Seyyid Kasım Baba namaz kıldıktan sonra yüce ’a hastanın şifası için dua etti.Seyyid Kasım Baba giderken:tövbe et ve sakın tövbeni bozma eğer tövbeni bozarsan hastalığın tekrar başlar dedi ve birkaç sene sonra bu adam tövbesinden döndü.Seyyid Kasım bunu yanına çağırdı;ona da şöyle buyurdu : ben sana söylememiş miydim? Sende razı olmuştun merhamete müstahak değilsin,velilerin attığı ok geri dönmez” der.
Seyyid Kasım Hazretlerinin bir rivayetini de Şahabeddin nakleder.Bir gün akşam namazında abdest almak için destisini istedi ve sehpaya oturarak abdest almaya başladı.Bende suyu dökmeye başladım abdestin yarısına gelince bana Seyyid Kasım-ı Zilan emrettiler ki ; bırak geç,orada ayaklarını yıkamak için içlerinden birine suyu sen dök dedi.O kardeşimiz suyu dökmeye başladı.Bu arada takunyasını ayağından çıkarıp fırlattı.Dergahın bahçesini aramamıza rağmen bir türlü takunyayı bulamadık.Akşam namazını kıldıktan sonra Seyyid Kasım baba son abdest suyunu döken müride hadi sen köyüne dön evladım dedi.
O mürid elinde kayıp takunya ve üzerinde bir insan gözü ile bunu Seyyid Kasım Hazretlerine verin dedi. Seyyid Hazretlerine vermek için bahçeye doğru gittim Seyyid Kasım baba sabah namazını kılmak için geliyordu ki takunyayı ve gözü görerek bunları hemen kaybedin diye emretti.Ve o müridi çağırarak ona dedi ki :Köyün muhtarı için elini kana bulama onun ömrü az ölür gider”.Bu olayı mürit hanımından rivayetle şöyle anlatırlar.Akşam ezanı okunurken kapı çaldı kapıyı araladım baktım ki köyün muhtarı önce seni sordu ben de;kocam Seyide gitti gelmez dedim.Muhtar bu durumdan faydalanmak isteyerek ben bu gece seninle kalacağım dedi.Ben kapıyı itmeye başladım,o arada bir takunya muhtarın gözünü çıkardı.Muhtar bağırarak kaçtı.
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan sabah namazından sonra şu sohbeti yaptı; “Bir Seyyid bir müride tövbe ettirir, tasavvuf yoluna davet ederse, O Seyyid O müridin gece kaç kere sağa ve sola döndüğünden, ailesi ile ne konuştuğundan, evini her türlü afattan koruyamıyorsa, O Seyyid posta oturmasın dağa çıkıp eşkıyalık yapsın. O Seyyidlikten daha iyidir.” buyurmuşlardır.
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilân Hazretlerinin kerametlerinden biri de şudur; Siirt’te 7 tane ateşe tapan köy vardı. Bunları İslam’a davet etti ve İslam oldular. Bu olay o zamanın İslam gazetesi olan “Bugün Gazetesi”nde yayımlandı. Bu olay 1963 yılında idi. Seyyid Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri 7 Şubat 1977 de Ankara da vefat etti.Seyyid Muhammed Kasım Zilan geride 4 halife 200 vekil 1000 in üzerinde de zakir bıraktı.
Yetiştirdiği Halifeler;
Şahabus-sakıbeyn hocaefendi(ilimde mucizi diploma sahibidir,mucazdır)
Abdullah Demir (molla Ubeydullah ) Silvan/Diyarbakır(ilimde mucizi diploma sahibidir,mucazdır)
Abdulkerim Efendi Van Erciş
Muhammed Emin Kutluoğlu İstanbul Fatih Camii İmamı (ilimde mucizi diploma sahibidir,mucazdır
Seyyid Muhammed Kasım Zilan 7 erkek evlada sahipti.İsimleri şunlardır;İbrahim,İsmail,Beşir,Fethullah,Şeyh Seyyid Süleyman efendi ,Şahabettin Eşreftir.Şeyh Seyyid Süleyman efendi dergaha ve türbeye çok büyük hizmetler yapmıştır.
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri geride milyonlarca mürid bıraktı. Müridlerine son sözü “ ben dünyada da ahirettede sizin Üstadınızım” diye emretti.
Mübarek ruhunu Hakk’a teslim eyledi. Yüce sırrını mukaddes ve mübarek kılsın.
Nurlu yolların sen şahı
Zilan muhabbetin bağı ( hanı da olabilir)
Âşıkların sensin gamı
Seyyidim Seyyid Hâlid babam
Şu gönlümde açtın yara
Sende bitmez çare deva
Batmandaki Kasım babam
Seyyidim Seyyid Kasım babam
Kalbimdeki sana hasret
Bize eyle nazar himmet
Bizi Hakka sen teslim et
Seyyidim Seyyid Kasım babam
Nazarla doldur gönlümü
Söylet nihanla dilimi
Son nefeste görem seni
Seyyidim Seyyid Kasım babam
Nakışladın sen gönlüme
Cem eyledin her halimi
Bırakma sıratta beni
Seyyidim Seyyid Kasım babam
Edebiyle Hakka varan
Deniz ve deryaya dalan
Nakşibendî feyzi alan
Aciz Şahabeddin.
Sana gelen çare bulur nefsine gemleri vurur
Ayrılık sinem kavurur himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Sen ahir zaman sultanı sen biçareler dermanı
Nakşîler hak pınarı himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Gel kardeşim sende tanı devrimizi son sultanı
Tüm velilerin imamı himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Seyyidim oturur hatmeye
Nazar eder tüm kalplere
Himmet verir gönüllere himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Şu Zilan’da kaynar kazan
İçen bulur çorbada can
Müritleri inci mercan himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Şadırvanı mermerdendir suları ahu zemzemdir
Seyyid Kasım bir tanedir himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Kaynak: Şeyh Kasım Zilan Hz. Eski talebeleri
Şeyh Kasım, Yazan İbrahim Bağdu, Star Matbaası, İst.1993.
Tasavvuf mütehassıslarının üstadı Müslümanların gözbebeği Seyyid olup Hz. Ali Efendimizin soyundandır. Hicri 1332 de Batman’ın Beşiri köyünde daha annesinin karnında iken babası Seyyid Hâlid’i ziyarete gelen Bağdatlı Seyyidler Seyyid Ali, Seyyid Muhammed Hazretleri annesi onlara hizmet ederken şu anne karnındaki çocuğa bir selam verelim dediler. Ziyaretleri bittikten sonra Bağdat’a döndüler ve aradan tam 7 yıl geçtikten sonra aynı Seyyidler Zilân dergâhına geldiklerinde bir çocuk sohbet ediyordu. Selam verdiler, çocuk onlardan iki selam aldı. Seyyidler çocuğa “Ey çocuk biz sana bir selam verdik, sen bizden iki selam aldın bu nedendir” o zaman çocuk olan Seyyid Kasım Hazretleri “sizden aldığım birinci selam şimdi verdiğiniz ikinci ise ben anne karnında iken verdiğiniz selamın karşılığıdır” diye buyurur. Eğer ben İsa (AS) ‘dan hayâ etmeseydim anne karnında selamınızı alırdım.
Seyyid Kasım Hazretleri 7 yaşındayken Kur’an-ı Kerimi ezberledi. Ve Şafi mezhebi fıkıh ve beşeri ilimlerinde büyük bir âlim olan babası Seyyid Halid Hazretlerinin yanında 40 yaşına kadar tasavvuf ilmini aldı. 1953’de seyri sülüğünü tamamlayan Seyyid Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri Mürşidi Kamil ve Rabbani ilmine sahipti. 23 sene insanları Hakk’a davet edip irşâd etti. 63 yaşındayken 1977 Şubatının yedisinde Batman ve Beşiri arasındaki Kanireyol’da Mevlana Seyyid Halid’in yanına türbesi yapıldı. Ömrünü hep İslam’a hizmet etmekle geçirdi. İnsanların doğru yola kavuşması için çaba gösterdi. Geceleri uyumaz sabahlara kadar ibadet ile ve Cenabı Hakk’a bütün kalbi ile yalvarmakla geçirirdi. Gündüzleri talebelerine ders verirdi. Sünnet olduğu üzere öğleleri bir miktar kaylule yapardı. Ömrünün sonuna kadar müritleri ile sohbet ederdi. Seyyid Muhammet Kasım-i Zilan Hazretleri “zahirden önce batınınızı temizleyin, gurur kibir haset ve bu gibi kötü huylardan kalbinizi muhafaza ediniz” diye buyururdu.
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri hasta kalplere şifa olan pek kıymetli kerametleri vardır. Bunlardan bazıları şunlardır;
“Ey müridlerim önce içinizdeki nefis denen ejderi öldürün, yüzünüzü toprağa sürün, hata ve isyanı kabul ve itiraf edin ve işlediğiniz hata dolu ibadetlerinizin yüzünüze vurulmasından korkun. Allahu Teala kullarının kalbine nazar eder o halde ey insanlar kalbinizi temiz ve pak tutunuz, onu cilalandırınız, güzel tutup parlatınız. Orada yalnız doğruluk ve ihsan bulunsun.”
İhvan olmak isteyen birine; “ey oğlum tövbe etmek istersen bu hususta laubali olma yani hem dilinle hem de kalbinle tövbe etmeli hem haramları hem de yasak olanları yapmamalısın. Tövbe nasıl olur bilir misin kulun kalbini ’tan başka bir şeyle meşgul etmemeye tövbe etmesiyle tövbesi makbul olur. Hak Teala Hazretlerinin izzeti ve celali için yemin ederim ki Kur’an-ı Azimüşşan’da her harfin kendine has manaları vardır ki ins ve cin tasvir etmekten acizdir. Yaratılmışların hepsi bir araya gelse yalnız bir harfinin manasını çözmeye güçleri yetmez.”
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri bir gün ihvanlarına; “ neyi emretmişse onu işlemenizi, neyi nehyetmişse onlardan kaçmanızı tavsiye ediyorum” diye buyuruyordu.
“Seven sevilir, hor gören hor görülür. ’a itaat edene insanlarda itaat eder. İlim kulluğun gerçek manasını anlamak ve Allaha tam kulluk etmek içindir. Gıybet yalancıların meyvesi, fasıkların ziyafeti, kadınların sakızıdır.”
Cenabı Hak şu kimseleri sever; “İffetli ve kalbi temiz olanı, elini fenalıktan, bedenini ve dilini gıybetten ve lüzumsuz sözlerden koruyanı, edep yerine sahip olanı, iyilik, ikram ve ihsana koşanı, daima ’ı hatırlayanı, affetmeyi seveni sever. Kişinin Rabbine kavuşması onun uğrunda vücudundaki yağların eriyip ciğerlerinin parçalanmasıyla olur. Kalbin fani arzularına karşı meyletmemesi lazımdır ki; ancak bu şekilde olduktan sonra aradan perdeler kalkar, perdeler kalkıncada ilahi hitap buyrulur. Levh-i Mahfuzdaki işaretler okunur pek gizli manalar bile kendiliğinden çözülür.
“Ey müritlerim bizim yolumuzun esası zaruri olanla yetinmektir. Sonsuz saadeti arzu ediyorsanız ’u Tealadan başkasına mute olmayınız, bizim tasavvufa girenin gıdası Kanaat ve ihlâs ile gözyaşı akıtmaktır. Mutlaka kalbe acıma duygusu gelene kadar oruç tutmaktır. İşte o zaman insan kalbi huzurla ibadetlerini yapar Kur’an-ı Kerim’in ayetlerinin manalarını anlayıp ondan istifade eder, tasavvuf yoluna girmiş olan müritlerimin sermayesi muhabbet ve teslimiyettir. Muhalefeti bırakıp Seyyidin bütün emirlerini, onun arzu ettiği şekilde yapmalısınız. Müritler Seyyidin müsaadesi olmadan konuşmamalıdır. Eğer Seyyid orada hazır değilse manevi olarak ondan müsaade istenmelidir. Zira her bakımdan haberi olan Seyyid müritlerinin bu şeylere riayet ettiğini görünce onu çok sever kısa zamanda hedefine ulaştırır.
“Bir kimse dinimizin emir ve yasaklarına uymazsa benim öz evladım dahi olsa onu benim evladım olarak kabul etmem. Her kim dinin emir ve yasaklarına uyar ilimle amel ederse en uzak memlekette olsa bile o benim öz evladımdır.” Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri; Bir konuşmasında şöyle buyurdular; “hiçbir kimse bütün insanları sevip şefkat göstermedikçe ve ayıplarını örtmedikçe kemale eremez. Olgun bir insan olamaz.”
Kasım Baba şöyle buyurdu; “-u Tealaya muhabbetle vesile ol ki yerdekiler ve göktekilerde sana muhabbet etsin. -u Tealaya itaat et ki insanlarda, cinlerde sana itaat etsin. Cenabı Hakk’a muhabbet ve itaat edene -u Teala ikram ve ihsanlarda bulunur. Sular dönüp yol olur, hava emrine amade olur. Yine Kasım baba buyurdu ki uygun olmayan yerlere gitmekten çok sakın oralara girip çıkanlardan kendini sakın. Müslüman kardeşlerinde yersiz bir şey görürsen ona iyi muamele et, iyi geçin onun durumuna düşmekten kaçın. Senin en iyi en yakın dostun özü sözü doğru olandır. O böyle kaldıkça onu koru.”
Seyyid Muhammed Kasım Hazretleri şöyle buyurdular; “ey evlatlarım ömrümüz her geçen gün azalmakta, acele ediniz ecel her geçen gün yaklaşmaktadır. Bir gün bu üstünde yaşadığımız dünya duracak kıyamet kopacaktır. Her gün amel defterinizi hayırlı işlerle doldurmaya bakın. Böyle yapanlara müjdeler olsun amel defterini yasaklarla dolduranlara yazıklar olsun. Vaktinizi israf etmeyiniz. Zamanınızı boşa geçirmeyin, değerlendiriniz. Yoksa pişman olursunuz. Eğer duanızın kabul olmasını istiyorsanız helal yiyiniz ve Müslüman kardeşlerinizin hakkında yersiz söz söylemekten dilinizi tutunuz” buyurdu.
Kasım Baba Hz. Bir sohbet meclisinde bulunuyorlardı. Şehrin ve civar illerin gelenleri ordaydı. Oturanlardan bir kaçı aralarında konuşuyorlardı. İçlerinden biri “bu devirde hiç evliya yoktur” dedi. Kasım-i Zilân Hazretleri bu söyleneni duydu. Ve sebebini sordu. O da “hiç” dedi. Bunun üzerine Kasım Baba “hemen tövbe et sakın bundan sonra böyle bir şey aklından geçirme; zira âlemin ayakta durması evliya iledir. Onlar olmazsa bütün dünya alt üst olur.” O kişi Kasım Baba Hazretlerine; “doğru söylüyorsunuz bu fakir bunu inkâr etmiyor lakin görünüşe göre böyle birisi yoktur” dedi. Kasım Baba sukut etti. O kişi o anda yere düştü ve yuvarlanmaya başladı. Oradakiler bu kişiyi kaldırıp götürdüler. Sabah erkenden bu kişi tövbe etti ve tam bir muhabbetle Seyyidin huzuruna geldi ve özür diledi. Kasım Baba bu kişiye şefkatle muamele etti ve buyurdular ki; “rahat ol bundan sonra evliya için uygun olmayan söz sakın ha söyleme. Eğer dalgınlıkla ağzından uygunsuz söz çıkarsa tövbe et evliyalardan yardım iste” buyurdu.
Kasım Baba Hazretlerinin dergâhı hidayet ve ihtiyaç sahiplerinin sığınabildiği, dergâha gelen muhtaçların işini görüldüğü, hastaların şifa, dertlilerin deva bulduğu bir mekândı. Ahlakı Muhammed ile ahlaklanmıştır. Haya gibi üstün sıfatlarda Hz Osman’a benzemiştir. Cömertlikte engin bir deniz gibiydi. Tasavvufta 12 tarikatın yüksek yoluna mensuptu.
Kasım Baba hazretlerinin sohbetlerinde bulunmak için uzak yerlerden kalkıp gelenler olurdu. Gelenlerin çoğu onun veli bir zat olduğunu bilirler ve onun sohbetlerinden istifade ederlerdi. Dergaha gelen birisi aklından bir şey tutup, bana bunu şunu ikram etsinler diye kalplerinden geçirir ve birbirlerine söylemez. Tuttukları şeylerin hepsi mevzu olan ve bulunan şey olurdu. Gelenlerin arasında itikadı bozuk bir kimse vardı. Arkadaşlarına eğer gerçekten Seyyid hazretleri evliya ise bana bu ayda bulunmayan bir kavun versin, eee bu mevsimde kavun bulunmaz ama bakalım bilecek mi? Arkadaşları ona böyle yapmamasını söylediler ama o hiç aldırmadı. Nihayet Seyyidin huzuruna vardılar. Seyyid Kasım onlara “buyurun oturun” dedi. Nihayet Seyyid onlara niyet ettikleri şeyi ikram etti. Sonra o bozuk itikatlı kimseye geldiğinde ona da “ey oğul sen bu mevsimde bulunmayan bir kavun istedin inşallah o da az sonra gelir” dedi Bu sırada müritlerinden biri bir iş için uzak bir yere gitmişti ve oradan dönüyordu dönerken vakti geçtiği için ikram olsun diye Seyyid hazretlerine bir kavun alıp getirmişti. Bu arada Seyyidin huzuruna vardı kavunu Seyyid hazretlerine sundu. Seyyid hazretleri de kavunu alıp o bozuk itikatlı kimseye uzattı. Bir müddet sonra gitmek için izin istediler. Seyyid izin verince oradan ayrıldılar dışarı çıktıktan sonra herkes onun büyük bir zat olduğundan hürmetle bahsederken o kavunu alan kişi yine alaylı konuşmaya başladı. Arkadaşları onu ayıpladılar ey kafasız tövbe et yoksa rezil ve helak olursun dediler. Böyle bir mürşidi Kamil zat için uygun olmayan sözler söyleme dediler fakat o kimseyi dinlemedi bozuk sözler söylemeye devam etti. Nihayet bu hadiseden sonra hastalandı gün gün hastalığı arttı hiçbir ilaç fayda vermedi sonra herkese ibret olacak şekilde vefat etti. Bu olay Batman ve çevresinde anlatılır.
Bir gün dergâha bir kız çocuğu getirdiler, çocuk çok hastaydı. Seyyid Hazretleri o sırada abdest alırken -u Teala tarafından kalbine ilham geldi hastanın sahibine buyurdu: abdest suyundan arta kalanı içsin ve suyun geri kalanını çocuğa içirsinler. -u Tealanın izniyle hemen orada şifa buldu.
Seyyid Kasım Hz bir gün Mardin’e sohbet için müritleriyle gitmiştir. Orada sohbet ederken yanlarına bir iki kişi geldi Seyyidin elini öptü Seyyid hazretleri bu iki kişiyi hiç tanımıyordu. Seyyid Hazretleri bu kişilerin halini hatırını sordu sonra gelen kişi şöyle dedi: “Efendim ben cinlerdenim burası bizim kaldığımız yerdir. Sizin müridiniz olmak feyiz ve bereketinizden istifade etmek istiyorum sizin gibi yüksek bir zat bekliyorduk ve sizi çok sevdik. Cinin bu sözlerini dinleyen Seyyid Kasım onun arzusunu kabul edip sohbetlerinde bulunabileceğini böylece arzu ettiğine kavuşabileceğini söyledi, daha sonra ki sohbetlerinde bu cin ve arkadaşları katıldılar Seyyidin sohbetlerini dinlediler Bu gelenleri Seyyid Kasım’dan başkası göremezdi.
Seyyid Hazretleri ölümüne yakın bazı halifeleri ve vekillerine cinleri görmeleri ve konuşmaları için müsaade etmiştir. Seyyid Kasım Hazretleri çok büyük bir veliydi. Üstadı ve babası Seyyid Mevlana Hâlid-i Zilan Hazretleri buna en güzel delil idi. Gayet vakarlı heybetli bir zattı. Müritleri yetiştirmesi manevi olarak terbiye etmesi -u Tealaya kavuşmak arzusunda bulunanlara pek güzeldi. Seyyid Hâlid pek çok Seyyidler yetiştirdi. Çokta kerametleri görülmüştü. Seyyid Mevlana Hâlid-i Zilan Hazretleri vefatından önceki son sözleri şöyledir: “Silsileyi aliyye ismi verilen büyük velilerden otuz altıncı zatı görüyorum. Bu yüksek hanedanın mak..... oturmak bizden sonra size verildi. Önceki hastalığım esnasında görmüştüm ki siz bizim makamımıza oturmuş kayyumluk size verilmişti. Teveccühü ve kabiliyeti ile bizden sonra bu dergahı Seyyid Muhammed Kasım-ı Zilan a bırakıyorum” buyurdu.
Seyyid Kasım Zilan Hazretleri babası Seyyid Hâlid ten devraldığı tasavvufi icazetleri sırası ile şunlardır. Sessiz Haf’i zikirli : Tayfuriye, Yeseviye, Madariye Bektaşiye Ahmediye Ahrariye Müceddidiye Halidiye Nakşıbendiye
Sesli cehri zikirli tasavvufi icazetleri: Kadiriye Şaziliye Çeştiye Seddariye Söhreverdiye Cühraverdiye Bedeviye Mevleviye ve Rufaiye.
Seyyid Kasım-i Zilan Hazretleri babası Seyyid Mevlana Muhammed Hâlid-i Zilan Hazretlerinden tasavvufi icazetlerin tümünü aldıktan sonra irşad vazifesi ile Batman’ın Binatlı köyüne gitti. Bu arada yöre halkı ve sevenleri Hazret-i Sultan’ı ziyarete giderler. Hazreti Sultan ziyaretine gelenlere; “artık bende bir şey yok, bende oğlum Seyyid Kasım-i Zilan’dan himmet bekliyorum, hepsini oğlum Seyyid Kasım aldı. Cenab-ı Zülcelal (c.c.) hepsini oğlum Seyyid Kasım-i Zilan’a verdi. Bu yüzden sizler oğluma gidiniz” buyurarak Seyyid Kasım-i Zilan Hazretlerinin de babasını yetiştiren veli unvanının Kasım-i Zilan Hazretlerinde olduğunu belirtmiş, Kasım Baba’nında “MEVLANA” mak..... ulaştığını beyan etmiştir. Bu yüzden Seyyid Kasım-i Zilan Hazretlerine “Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan” denilmektedir.
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan hayatı boyunca kimseden bir şey kabul etmedi. Bazı Seyhler gibi mal toplama zenginlik peşinde koşmayı sevmezdi. Evi ve dergâhı kerpiç duvardan yapılmıştı. Evinin üstü çil kamış, altındaki sergisi hasırdandı.
Bir gün zengin bir kişi Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretlerine gelip “ey efendi ben zengin bir kimseyim sizlerin her ihtiyacını karşılamak isterim” der.
Seyyid Kasım Baba “ey kardeşim; olabilir ama şartlarım vardır.
Bana verdiğin için malın noksanlaşırsa veya
Hırsız gelip mallarını çalarsa,
Yahut ta vazgeçersen,
İlerde bu fikrinden dönersen veya
Vefat edersen, bir gün ani olarak nafakasız kalırsan o zaman ne olacak?
“Bütün bu hususlarda beni temin edersen derhal senin teklifini kabul ederim”.
Zira bana öyle bir zat rızkımı verir ki
Bütün bu hususlarda kefildir.
Kendi bir zat saçar insanlar mahlukatın hepsine,
Yine de bir zarar gelmez onun haznesine
Her canlının rızkını verir fazla fazla
Yine haznesinden azalma olmaz asla
Hem o kadar çoktur ki şefkat ve merhameti
Kulları yapsa her türlü kabahati
Buna rağmen bakmayıp isyankar hallerine
Kesmez rızıklarını devamlı verir yine
Ayrıca ölümü de yoktur.Böyle kuvvetli kefili bırakıp başkasına mı gideyim?Her ayıp ve kusurdan uzak olan Rabbimi bırakıp başkasına gitmem akıl işi mi?Hem de onun aciz bir kuluna”…..
Zengin bu sözleri dinleyince çok mahcup ve pişman oldu.Ve bu zengin zat hemen teslim oldu.
her şeyin özünü Kasım Bana 4000 hadisten 400 tane, bunların içindende şu 4 taneyi seçmiştir:
1)Kalbini bir kadına bağlama,bugün senin yarın başkasının,eğer kadına itaat edersen cehenneme gidersin.
2)Kalbini mala bağlama zira mal sana emanettir bugün senin ise yarın başkasınındır.Başkasının malı için kendini yorma başkasına hoş gelir fakat günahı sanadır.Eğer kalbini mala bağlarsan -u Teala’nın haşlarını gözetemezsin.Kalbine fakirlik korkusu girer ve şeytana itaat edersin.
3)Herhangi bir hususta kalbine de bir sıkıntı olursa o şeyi terk et,zira mü’minin kalbi şahit yeridir.Kalp şüphelilerden sıkılır helal de ise sukut bulur.
4)Bir işin makbul olacağı hükmüne varmadan o işi yapma!!
Evliyanın büyüklerinden Seyyid Muhammed Kasım-ı Zilan Hazretleri Batman’ın köylerinden birine uğramıştı.Köylülerden biri Seyyid Kasıma bu köyde büyük bir alim var.Herkes ona saygı duyar.O zat çok hasta olup ayrıca benim babamdır hep yatıyor ayağa kalkamıyor Seyyid Kasım baba bu kişinin derdini dinledikten sonra hastayı ziyarete gider ve onun bozuk itikatlı olduğunu anlar.Ve şöyle buyurdu;Şifa bulup kalkarsan rücu edecek misin?Hasta olan adam eğer şifa bulursam köy halkı ile birlikte sana tabii oluruz Seyyid Kasım Baba namaz kıldıktan sonra yüce ’a hastanın şifası için dua etti.Seyyid Kasım Baba giderken:tövbe et ve sakın tövbeni bozma eğer tövbeni bozarsan hastalığın tekrar başlar dedi ve birkaç sene sonra bu adam tövbesinden döndü.Seyyid Kasım bunu yanına çağırdı;ona da şöyle buyurdu : ben sana söylememiş miydim? Sende razı olmuştun merhamete müstahak değilsin,velilerin attığı ok geri dönmez” der.
Seyyid Kasım Hazretlerinin bir rivayetini de Şahabeddin nakleder.Bir gün akşam namazında abdest almak için destisini istedi ve sehpaya oturarak abdest almaya başladı.Bende suyu dökmeye başladım abdestin yarısına gelince bana Seyyid Kasım-ı Zilan emrettiler ki ; bırak geç,orada ayaklarını yıkamak için içlerinden birine suyu sen dök dedi.O kardeşimiz suyu dökmeye başladı.Bu arada takunyasını ayağından çıkarıp fırlattı.Dergahın bahçesini aramamıza rağmen bir türlü takunyayı bulamadık.Akşam namazını kıldıktan sonra Seyyid Kasım baba son abdest suyunu döken müride hadi sen köyüne dön evladım dedi.
O mürid elinde kayıp takunya ve üzerinde bir insan gözü ile bunu Seyyid Kasım Hazretlerine verin dedi. Seyyid Hazretlerine vermek için bahçeye doğru gittim Seyyid Kasım baba sabah namazını kılmak için geliyordu ki takunyayı ve gözü görerek bunları hemen kaybedin diye emretti.Ve o müridi çağırarak ona dedi ki :Köyün muhtarı için elini kana bulama onun ömrü az ölür gider”.Bu olayı mürit hanımından rivayetle şöyle anlatırlar.Akşam ezanı okunurken kapı çaldı kapıyı araladım baktım ki köyün muhtarı önce seni sordu ben de;kocam Seyide gitti gelmez dedim.Muhtar bu durumdan faydalanmak isteyerek ben bu gece seninle kalacağım dedi.Ben kapıyı itmeye başladım,o arada bir takunya muhtarın gözünü çıkardı.Muhtar bağırarak kaçtı.
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan sabah namazından sonra şu sohbeti yaptı; “Bir Seyyid bir müride tövbe ettirir, tasavvuf yoluna davet ederse, O Seyyid O müridin gece kaç kere sağa ve sola döndüğünden, ailesi ile ne konuştuğundan, evini her türlü afattan koruyamıyorsa, O Seyyid posta oturmasın dağa çıkıp eşkıyalık yapsın. O Seyyidlikten daha iyidir.” buyurmuşlardır.
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilân Hazretlerinin kerametlerinden biri de şudur; Siirt’te 7 tane ateşe tapan köy vardı. Bunları İslam’a davet etti ve İslam oldular. Bu olay o zamanın İslam gazetesi olan “Bugün Gazetesi”nde yayımlandı. Bu olay 1963 yılında idi. Seyyid Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri 7 Şubat 1977 de Ankara da vefat etti.Seyyid Muhammed Kasım Zilan geride 4 halife 200 vekil 1000 in üzerinde de zakir bıraktı.
Yetiştirdiği Halifeler;
Şahabus-sakıbeyn hocaefendi(ilimde mucizi diploma sahibidir,mucazdır)
Abdullah Demir (molla Ubeydullah ) Silvan/Diyarbakır(ilimde mucizi diploma sahibidir,mucazdır)
Abdulkerim Efendi Van Erciş
Muhammed Emin Kutluoğlu İstanbul Fatih Camii İmamı (ilimde mucizi diploma sahibidir,mucazdır
Seyyid Muhammed Kasım Zilan 7 erkek evlada sahipti.İsimleri şunlardır;İbrahim,İsmail,Beşir,Fethullah,Şeyh Seyyid Süleyman efendi ,Şahabettin Eşreftir.Şeyh Seyyid Süleyman efendi dergaha ve türbeye çok büyük hizmetler yapmıştır.
Seyyid Mevlana Muhammed Kasım-i Zilan Hazretleri geride milyonlarca mürid bıraktı. Müridlerine son sözü “ ben dünyada da ahirettede sizin Üstadınızım” diye emretti.
Mübarek ruhunu Hakk’a teslim eyledi. Yüce sırrını mukaddes ve mübarek kılsın.
Nurlu yolların sen şahı
Zilan muhabbetin bağı ( hanı da olabilir)
Âşıkların sensin gamı
Seyyidim Seyyid Hâlid babam
Şu gönlümde açtın yara
Sende bitmez çare deva
Batmandaki Kasım babam
Seyyidim Seyyid Kasım babam
Kalbimdeki sana hasret
Bize eyle nazar himmet
Bizi Hakka sen teslim et
Seyyidim Seyyid Kasım babam
Nazarla doldur gönlümü
Söylet nihanla dilimi
Son nefeste görem seni
Seyyidim Seyyid Kasım babam
Nakışladın sen gönlüme
Cem eyledin her halimi
Bırakma sıratta beni
Seyyidim Seyyid Kasım babam
Edebiyle Hakka varan
Deniz ve deryaya dalan
Nakşibendî feyzi alan
Aciz Şahabeddin.
Sana gelen çare bulur nefsine gemleri vurur
Ayrılık sinem kavurur himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Sen ahir zaman sultanı sen biçareler dermanı
Nakşîler hak pınarı himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Gel kardeşim sende tanı devrimizi son sultanı
Tüm velilerin imamı himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Seyyidim oturur hatmeye
Nazar eder tüm kalplere
Himmet verir gönüllere himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Şu Zilan’da kaynar kazan
İçen bulur çorbada can
Müritleri inci mercan himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Şadırvanı mermerdendir suları ahu zemzemdir
Seyyid Kasım bir tanedir himmet Seyyidim
Himmet gafım himmet pir Hâlid
Kaynak: Şeyh Kasım Zilan Hz. Eski talebeleri
Şeyh Kasım, Yazan İbrahim Bağdu, Star Matbaası, İst.1993.
.